Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be

Belgische Passagiers Informatie Eenheid: cijfers en resultaten van 2021

Jaarrapport BelPIU 2021
De Belgische Passagiers Informatie Eenheid (BelPIU) stelt haar jaarrapport voor. In 2021 konden dankzij de verwerking van de passagiersgegevens verschillende controles, arrestaties en aanhoudingen uitgevoerd worden in het kader van terrorisme en zware criminaliteit.

Belgische Passagiers Informatie Eenheid

De Belgische Passagiers Informatie Eenheid (BelPIU) verwerkt gegevens van alle luchtvaartpassagiers die in België toekomen, vertrekken of in transit zijn. Dit gebeurt in het kader van de strijd tegen terrorisme en zware criminaliteit. Deze eenheid is sinds 2018 operationeel binnen het Nationaal Crisiscentrum (NCCN) en integreert 4 diensten: de geïntegreerde politie, de douane en accijnzen, de veiligheid van de staat en de algemene dienst inlichting en veiligheid.

Verwerking passagiersgegevens

Het aantal verwerkte passagiersgegevens lag in 2021 lager dan in 2019. Er werden daarentegen wel meer gegevens verwerkt dan in 2020 omdat de eenheid de passagiersgegevens van meer luchtvaartmaatschappijen verwerkt. Op dit moment worden de gegevens van 94% van het internationaal luchtverkeer verwerkt. Binnen de BelPIU wordt bovendien gerichter gewerkt met de passagiersgegevens en zijn er meer samenwerkingen met andere Europese Passagiers Informatie Eenheden (PIU’s). 

Concrete resultaten

In 2021 waren er 199 positieve overeenstemmingen met de ‘Gemeenschappelijke Gegevensbank Terrorisme en Extremisme’.  De politiediensten hebben hiervoor samen met de inlichtingendiensten verschillende acties ondernomen (bijvoorbeeld: controle, melding aan de lokale autoriteiten, informatief rapport,...).

De vergelijking van de passagiersgegevens met geseinde personen in de politiedatabank zorgde voor onder andere:

  • 164 aanhoudingen waarbij de verdachte werd verhoord en 61 arrestaties met onmiddellijke gevangenneming voor personen die nog een openstaande effectieve gevangenisstraf op hun naam hadden, waarvan een groot aandeel voor intra-EU verkeer.
  • 221 controles in het kader van terrorisme, waarvan er 136 positief met een specifieke actie als gevolg (informatierapport, controle, ... )
  • 363 gevraagde controles in kader van “criminele organisatie” waarvan er 132 positief waren en geleid hebben tot aanhouding, proces-verbaal of informatierapport.
  • 133 gevraagde controles in het kader van parentale ontvoering, waarvoor er effectief 24 positief waren en konden voorkomen worden met zelfs 4 arrestaties.
  • 137 controles in het kader van informaticacriminaliteit, waarvan 35 tot concrete acties geleid hebben.

Ondersteuning bij gerechtelijke onderzoeken

De passagiersgegevensbank is een fundamenteel instrument in het kader van gerechtelijke onderzoeken voor grensoverschrijdende zware criminaliteit en terrorisme. De BelPIU kreeg 1400 aanvragen te verwerken vanuit de parketten en onderzoeksrechters. Hiermee krijgen de procureurs en onderzoeksrechters cruciale informatie in het kader van terrorisme, radicalisering, mensenhandel, bendevorming en andere zware misdrijven. Bovendien was er meer samenwerking met andere Europese eenheden. Het feit dat gegevens 48 uur voor vertrek reeds worden verwerkt, maakt dat alle betrokken diensten tijdig en proactief kunnen voorbereiden.

De passagiersgegevens worden ook gebruikt om nog niet gekende daders te vinden. In dat kader hebben de politiediensten in de strijd tegen mensensmokkel 110 concrete vaststellingen kunnen doen.

Controle

Dankzij het analysewerk van de douane binnen de BelPIU konden er 520 controles uitgevoerd worden. Dit leidde tot deze resultaten:

  • Accijnzen: in totaal 853 636,51 EUR aan ontdoken rechten en accijnzen, grotendeels op sigaretten en tabak.
  • Voedingswaren en cosmetica/geneesmiddelen: in totaal 1.048,71 kg voedingswaren + 5.722 stuks illegale cosmetica en geneesmiddelen.
  • Voor meer dan 12 000 000 euro aan diamanten die pas gedeclareerd werden na controles doorgegeven door de BelPIU/Douane.
  • Drugs: in totaal 310,97 kg drugs / gemiddelde straatwaarde van 6 843 640,00 EUR.

Internationale samenwerking

België blijft op Europees en mondiaal vlak een voortrekker op vlak van analyse van reisgegevens. Niet alleen was de BelPIU/NCCN ook in 2021 voorzitter van de Europese werkgroep van PIU’s, maar België gaf ook internationale operationele trainingen om bijvoorbeeld op het Afrikaanse contintent in het kader van de Verenigde Naties een soortgelijke ‘capability’ op te bouwen.

In 2021 heeft de BelPIU 500 aanvragen van andere Europese PIU’s ontvangen voor passagiersgegevens. Targets die reizen via een luchthaven in een buurland, kunnen zo sneller opgespoord worden.

Toekomst van BelPIU

Het NCCN richt in 2022 het ‘National Travel Targeting Center’ op. Hierin wordt de bestaande Belgische Passagiers Informatie Eenheid geïntegreerd naast de European Travel Information Authorisation System (ETIAS) die in 2023 uitgerold wordt zodat we passagiersgegevens nog gerichter kunnen verwerken met de uiterste aandacht voor de bescherming van persoonsgegevens.